Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Paragon fiskalny orz faktura VAT to dwa podstawowe dokumenty potwierdzające dokonaną sprzedaż. Trzeba jednak mieć na uwadze, że zasady wystawiania tych dokumentów są różne w zależności od statusu nabywcy. Natomiast w poniższym artykule zastanowimy się, czy możliwe jest zastąpienie paragonu fiskalnego fakturą.
Paragon fiskalny jest nieodzownie związany z kasą rejestrującą. Podatnicy podatku VAT mają obowiązek ewidencjonować sprzedaż za pomocą kasy fiskalnej w przypadku, gdy nabywcą jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej lub rolnik ryczałtowy.
Przedsiębiorcy prowadzący ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących są obowiązani wystawić i wydać nabywcy paragon fiskalny lub fakturę z każdej sprzedaży albo w postaci papierowej, albo w postaci elektronicznej (ta opcja wymaga zgody nabywcy oraz jest dostępna tylko w ramach kas on-line).
WAŻNE!
W myśl § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie kas podatnicy, prowadząc ewidencję wystawiają i wydają nabywcy, bez jego żądania, paragon fiskalny podczas dokonywania sprzedaży, nie później niż z chwilą przyjęcia należności, bez względu na formę płatności.
Faktura to dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie. Zaś przez fakturę elektroniczną rozumie się fakturę w formie elektronicznej wystawioną i otrzymaną w dowolnym formacie elektronicznym. Faktura VAT jest obligatoryjna w przypadku, gdy nabywcą towaru lub usługi jest inny przedsiębiorca.
Trzeba jednak wskazać, że zgodnie z art. 106b ust. 3 ustawy VAT na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty. Z takim żądaniem może wystąpić również osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.
Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów, co do zasady, podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Zatem ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Niemniej jednak, stosownie do art. 106b ust. 3 ustawy, na zgłoszone w odpowiednim terminie żądanie nabywcy (niebędącego podatnikiem), podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż.
WAŻNE!
Konsument może wystąpić z żądaniem wystawienia faktury. Jeżeli takie żądanie zostało złożone w ustawowym terminie, to sprzedawca ma obowiązek udokumentowania sprzedaży fakturą.
Wskazać również należy, że żaden przepis nie zabrania, aby podatnik dobrowolnie wystawił fakturę dokumentującą sprzedaż na rzecz konsumenta. Takie działanie nie jest zabronione. Sprzedawca może zatem wystawić fakturę nawet bez żądania nabywcy. Trzeba jednak podkreślić, że wystawienie faktury w żaden sposób nie zwalnia sprzedającego z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej.
Okoliczności, które powodują zwolnienie z obowiązku stosowania kasy fiskalnej, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. W dokumencie tym wymieniono pewne okoliczności, w przypadku których wystawienie faktury zwalnia z konieczności wystawienia paragonu (np. sprzedaż środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych), jednakże należy pamiętać, że zakres czynności zwolnionych ma charakter enumeratywny i zamknięty. Nie można go zatem swobodnie rozszerzać.
Ponadto istnieje wiele czynności, których świadczenie nie korzysta ze zwolnienia podatkowego i podatnik obligatoryjnie musi posiadać w tym zakresie kasę fiskalną. Tytułem przykładu wskażmy na sprzedaż komputerów. Taki rodzaj dostawy towarów nie może korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania na kasie fiskalnej. Sprzedawca może wystawić fakturę dobrowolnie czy też na żądanie konsumenta, jednakże w żaden sposób nie zwalnia go to z ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej.
WAŻNE!
Wystawienie faktury dokumentującej sprzedaż dokonaną na rzecz osób nieprowadzących działalności gospodarczej nie zwalnia ich z obowiązku ujęcia sprzedaży na kasie rejestrującej.
Zgodnie z art. 106h ust. 1 ustawy VAT – w przypadku gdy faktura dotyczy sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej, do egzemplarza faktury pozostającego u podatnika dołącza się paragon dokumentujący tę sprzedaż.
Jak stanowi art. 109 ust. 3d ustawy VAT – faktury, o których mowa w art. 106h, ujmuje się w ewidencji w okresie rozliczeniowym, w którym zostały wystawione. Faktury te nie zwiększają wartości sprzedaży oraz podatku należnego za okres, w którym zostały ujęte w tej ewidencji.
Z powyższego wynika, że w prowadzonej ewidencji dla celów prawidłowego rozliczenia podatku należnego, symbolem „FP” powinny być oznaczone faktury dotyczące sprzedaży udokumentowanej paragonem fiskalnym, jak i faktury wystawiane przy zastosowaniu kasy rejestrującej, gdzie wartość sprzedaży i kwota podatku zostały ujęte w raporcie fiskalnym dobowym z kasy rejestrującej.
W pliku JPK w części ewidencyjnej faktury wystawione do paragonów oznacza się skrótem „FP”.
WAŻNE!
Podstawą naliczania podatku należnego od sprzedaży dokonywanej na rzecz konsumentów jest zbiorczy raport z kasy fiskalnej oznaczany w JPK VAT symbolem „RO”. Faktura wystawiona do sprzedaży paragonowej nie zwiększa podstawy opodatkowania podatkiem VAT, ale jest wykazywana w JPK VAT pod symbolem „FP”.
Mając powyższe na uwadze, należy wskazać, że wystawienie faktury nie zwalnia z obowiązku udokumentowania sprzedaży na kasie fiskalnej w sytuacji, gdy nabywcą jest konsument. Ewentualne wyjątki od tej reguły określa rozporządzenie w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Przykład z zakupem sprzętu AGD: Klientka, pani Kowalska, zakupiła w sklepie AGD zmywarkę do zabudowy. Jako osoba prywatna, nieprowadząca działalności gospodarczej, otrzymała paragon fiskalny. Następnego dnia zdecydowała, że potrzebuje faktury VAT do celów gwarancyjnych. Skontaktowała się ze sprzedawcą, który wydał jej fakturę VAT, ale zachował też kopię paragonu fiskalnego w swojej ewidencji sprzedaży, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
Przykład z usługami fryzjerskimi: Pan Nowak, prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, poszedł do fryzjera. Po zakończeniu usługi otrzymał paragon fiskalny. Jednakże, chcąc rozliczyć koszty w ramach działalności gospodarczej, poprosił o fakturę VAT. Salon fryzjerski wystawił mu fakturę, jednocześnie zachowując kopię paragonu fiskalnego, by prawidłowo ewidencjonować sprzedaż.
Przykład z zakupem odzieży: Pani Jankowska kupiła w butiku sukienkę, otrzymując przy tym paragon fiskalny. Po kilku dniach zdecydowała, że chce odliczyć zakup od podatku, jako koszt reprezentacji swojej firmy. Wróciła do butiku z prośbą o wystawienie faktury VAT na firmę. Sprzedawca spełnił jej prośbę, wystawiając fakturę, ale paragon fiskalny został zachowany w ewidencji sklepu, aby zapewnić zgodność z przepisami dotyczącymi ewidencjonowania sprzedaży.
W artykule omówiono różnice pomiędzy obowiązkami dotyczącymi wystawiania paragonów fiskalnych i faktur VAT. Podkreślono, że paragon fiskalny jest wymagany przy sprzedaży dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, a faktura VAT jest obowiązkowa w transakcjach między przedsiębiorcami. Jednakże, konsument może żądać faktury, co nie zwalnia sprzedawcy z obowiązku rejestrowania sprzedaży na kasie fiskalnej. Artykuł wskazuje również, że wystawienie faktury nie zastępuje obowiązku posiadania kasy fiskalnej w większości przypadków.
Potrzebujesz fachowej pomocy prawnej? Skorzystaj z naszej oferty porad prawnych online oraz profesjonalnego sporządzania pism – szybko, wygodnie i skutecznie. Skontaktuj się z nami, aby rozwiązać swoje problemy prawne bez wychodzenia z domu! Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...
>> więcej informacji o autorze
