Podatek od wygranej w grach i konkursach

• 2024-02-11
• Autor: Marcin Sądej

Większość potencjalnych przychodów, które może uzyskać podatnik, jest opodatkowania podatkiem PIT. Nie inaczej wygląda sytuacja w przypadku przychodów otrzymywanych z tytułu udziału w grach i konkursach. Co ciekawe, istnieje możliwość zastosowania w tym zakresie zwolnień od podatku, dlatego też warto przyjrzeć się bliżej, jak wygląda kwestia podatku od wygranej.

Wygrane w konkursach i grach

Na wstępie wskażmy, że zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy PIT – od dochodów z tytułu wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego pobiera się zryczałtowany podatek w wysokości 10% wygranej lub nagrody.

Czy to oznacza, że podatnik, który odniósł wygraną, musi ją wykazywać w rocznej deklaracji podatkowej? Otóż nie. Trzeba bowiem pamiętać, że obowiązek poboru podatku spoczywa tutaj na płatniku, którym jest podmiot wypłacający wygraną. Płatnik potrąca kwotę podatku z wygranej (co oznacza, że podatnik otrzymuje do ręki wygraną pomniejszoną o podatek), a następnie wpłaca ten podatek do urzędu skarbowego w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek. Dodatkowo płatnik, w terminie do końca stycznia roku następującego po roku podatkowym, składa do urzędu skarbowego deklarację PIT-8AR, wykazując wysokość pobranego podatku od wygranej.

Jeżeli chodzi natomiast o podatnika, to na mocy art. 45 ust. 3 ustawy PIT – w rocznych deklaracjach podatkowych nie wykazuje on dochodów, w stosunku do których płatnik pobrał zryczałtowany podatek.

Warto dodać, że jedynie w przypadku gdy przedmiotem wygranych nie są pieniądze, lecz np. nagrody rzeczowe, to podatnik jest obowiązany wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku przed udostępnieniem wygranej.

Zwolnienia w przypadku podatku od wygranej w konkursie lub grze

Jak wskazaliśmy na wstępie, w interesującym nas zakresie istnieje możliwość skorzystania ze zwolnień podatkowych. Przeanalizujmy zatem odpowiednie przepisy.

Jak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 6a ustawy PIT wolne od podatku są wygrane w:

a) grach liczbowych, loteriach pieniężnych, grze telebingo, zakładach wzajemnych, loteriach promocyjnych, loteriach audioteksowych i loteriach fantowych, jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych nie przekracza 2280 zł,

b) grach na automatach, grach w karty, grach w kości, grach cylindrycznych, grach bingo pieniężne i grach bingo fantowe

– urządzanych i prowadzonych przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Pierwszy przypadek jest zatem zwolnieniem limitowanym do kwoty 2280 zł. Podatnicy muszą pamiętać, że chodzi tutaj o wartość jednorazowej wygranej. Poszczególne wygrane nie łączą się do obliczania limitu. Ponadto gdyby wartość jednorazowej wygranej przekraczała ww. kwotę, to podatek płatny jest od całości wygranej, a nie od nadwyżki ponad limit. Natomiast drugi przypadek jest zwolnieniem całkowitym, który nie wprowadza żadnego limitu. Tego rodzaju dochody z wygranej w całości są zwolnione od podatku.

Pamiętajmy, że w obu przypadkach zwolnienie znajdzie zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy gra organizowana jest przez odpowiedni i uprawniony podmiot. To powoduje, że wygrane w grze w pokera organizowanego między znajomymi nie korzystają z ww. zwolnienia (abstrahując od kwestii legalności takiej gry).

Kolejne zwolnienie podatkowe zostało opisane w art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy PIT, gdzie możemy przeczytać, że wolna od podatku jest wartość wygranych w konkursach i grach organizowanych i emitowanych (ogłaszanych) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja) oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł. Również w tym przypadku przekroczenie wskazanej kwoty powoduje opodatkowanie całości wygranej, a nie nadwyżki ponad limit.

Wygrane w grach hazardowych na terenie Polski

W świetle art. 21 ust. 1 pkt 6a lit. b) ustawy PIT – wygrane uzyskane w grach hazardowych, tj. grach na automatach, grach w karty, grach w kości, grach cylindrycznych, grach bingo pieniężne i grach bingo fantowe urządzanych i prowadzonych w Polsce przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów ustawy o grach hazardowych są całkowicie zwolnione od podatku dochodowego.

Tego rodzaju wygrane nie podlegają opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem. Nie ma tu również żadnego limitu zwolnienia od podatku. Podatnik nie wykazuje tego dochodu w deklaracji podatkowej, przy czym powinien jednak postarać się o zaświadczenie potwierdzające uzyskanie wygranej w grze hazardowej w kontekście postępowania w sprawie przychodów ze źródeł nieujawnionych i nieznajdujących pokrycia w źródłach ujawnionych.

Wygrane w grach hazardowych w innym kraju

Ze zwolnienia na identycznych zasadach korzystają również wygrane w grach hazardowych uzyskiwane w innym kraju UE lub EOG. Również tutaj warunkiem jest, aby grę hazardową urządzał uprawniony zagraniczny podmiot.

Ponadto trzeba pamiętać o zastrzeżeniu zawartym w art. 21 ust. 23 ustawy PIT, gdzie czytamy, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 6a, w odniesieniu do wygranych uzyskanych w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium loterie, gry lub zakłady wzajemne są urządzane i prowadzone.

Na możliwość całkowitego zwolnienia od podatku uzyskanego z wygranej w grze hazardowej w innym kraju UE (poker w Hiszpanii) wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 12.12.2018 r., nr 0114-KDIP3-3.4011.483.2018.1.JK2.

Wygrana w grach hazardowych online

Powyżej opisane zwolnienia dotyczyły wyłącznie wygranych w zagranicznych stacjonarnych grach hazardowych, gdzie konieczne jest osobiste uczestnictwo gracza. Jeżeli chodzi natomiast o uczestniczenie w grach hazardowych online, gdzie podmiotem urządzającym jest przedsiębiorstwo z innego kraju, należy zauważyć, że zgodnie z art. 107 Kodeksu karnego skarbowego – kto na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uczestniczy w zagranicznej grze hazardowej, podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych. W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego podlega karze grzywny za wykroczenie skarbowe.

W konsekwencji, w świetle aktualnie obowiązujących przepisów uczestniczenie z terytorium Polski w zagranicznej grze hazardowej (co odbywa się poprzez gry na portalach internetowych) jest czynem zabronionym w myśl Kodeksu karnego skarbowego. Oprócz kary grzywny, wobec podatnika może zostać orzeczony przepadek środków pieniężnych pochodzących z czynu zabronionego.

W kwestii opodatkowania ww. dochodu sięgnijmy do art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT – przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuje się do przychodów wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Oznacza to, że przychód uzyskany z wygranej w zagranicznej grze hazardowej nie podlega w ogóle opodatkowaniu, ponieważ jest on uzyskiwany na skutek popełnienia czynu zabronionego.

Jak widać z przedstawionych powyżej rozważań, zagadnienie podatku od wygranej jest bardzo rozbudowane. Mamy bowiem do czynienia ze specyficzną stawką podatkową, z potencjalnym katalogiem zwolnień od podatku oraz z czynami zabronionymi zagrożonymi sankcjami karnoskarbowymi. Przed podjęciem decyzji o uczestnictwie w grze lub konkursie warto zatem zasięgnąć pomocy specjalisty z dziedziny podatków.