Polski Ład a nowe zwolnienia w podatku PIT dla podatników powracających do kraju

• Autor: Marcin Sądej

W ramach pakietu Polski Ład ustawodawca pragnie zrealizować określone cele społeczne. Jednym z nich jest zachęcenie Polaków mieszkających za granicą do powrotu do kraju. W tym celu wprowadzono do ustawy PIT specjalne zwolnienie przychodów osób powracających do RP. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej warunkom tego zwolnienia.

Zakres podmiotowy i przedmiotowy zwolnienia PIT

Wskazane we wstępie zwolnienie zostało określone w art. 21 ust. 1 pkt 152 ustawy PIT. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku przychody podatnika, który przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, osiągnięte:

a) ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,

b) z umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8,

c) z pozarolniczej działalności gospodarczej, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30c albo art. 30ca albo ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym w zakresie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych

– w czterech kolejno po sobie następujących latach podatkowych, licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł to miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego.

Podatnik sam wybierze korzystniejsze dla niego rozwiązanie, tj. rok, od którego będzie korzystał z ulgi.

W powyższym zamkniętym katalogu wymieniono najpowszechniejsze źródła przychodów. Co zwraca szczególną uwagę, to fakt, iż zwolnienie dotyczy aż czterech kolejno następujących po sobie lat podatkowych.

Trzeba także pamiętać, że zwolnienie to ma charakter limitowany. Przysługuje bowiem do kwoty 85 528 zł w roku podatkowym. Zatem nadwyżka przychodu ponad tę kwotę będzie już podlegać opodatkowaniu.

Katalog dodatkowych warunków, które muszą być spełnione dla skorzystania z ulgi na powrót

Polski Ład określa dodatkowe warunki konieczne do spełnienia w przypadku chęci skorzystania z ulgi na powrót. Jak stanowi art. 21 ust. 43 ustawy PIT analizowane przez nas zwolnienie przysługuje pod warunkiem, że:

1) w wyniku przeniesienia miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podatnik podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu oraz

2) podatnik nie miał miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obejmującym:

a) trzy lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, oraz

b) okres od początku roku, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, do dnia poprzedzającego dzień, w którym zmienił miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Pierwszy warunek wskazuje nam, że w wyniku powrotu do RP musi dojść do przeniesienia do RP ośrodka interesów życiowych, co wiąże się z uzyskaniem polskiej rezydencji podatkowej i podleganiem pod nieograniczony obowiązek podatkowy. Ulga na powrót nie przysługuje zatem tym osobom, które nadal będą miały status nierezydenta, a ich powrót do kraju będzie jedynie tymczasowy.

Drugi warunek określa natomiast, że zwolnienie podatkowe przysługuje tym osobom, które przebywają na stałe poza granicami RP dłużej niż 3 lata kalendarzowe.

Kolejne warunki wymienione w art. 21 ust. 43 ustawy PIT podają, że zwolnienie przysługuje jeżeli podatnik:

a) posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż Rzeczpospolita Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo Konfederacji Szwajcarskiej, lub

b) miał miejsce zamieszkania – nieprzerwanie co najmniej przez okres, o którym mowa w pkt 2, w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, Państwie Izrael, Japonii, Kanadzie, Meksykańskich Stanach Zjednoczonych, Nowej Zelandii, Republice Korei, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej lub Stanach Zjednoczonych Ameryki, lub – na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających okres, o którym mowa w pkt 2.

Końcowo przepis podaje, że podatnik musi posiadać certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w okresie niezbędnym do ustalenia prawa do tego zwolnienia.

Ostatnim warunkiem wymienionym w tym przepisie jest niekorzystanie uprzednio, w całości lub w części, z tego zwolnienia – w przypadku podatników, którzy ponownie przeniosą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ulga na powrót będzie mogła być uwzględniana w trakcie roku, przy obliczaniu zaliczek, w tym przez płatników (pracodawców). Przy czym warunkiem zastosowania zwolnienia przez płatnika będzie złożenie przez podatnika stosownego oświadczenia. Oświadczenie to podatnik będzie składał pod rygorem odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.

Przepisy wprowadzające stanowią, że ulga na powrót wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2022 r. i będzie miała zastosowanie do podatników, którzy przenieśli miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po dniu 31 grudnia 2021 r. oraz do przychodów (dochodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.

Mając powyższe na uwadze trzeba zatem podkreślić, że regulowana w ramach Polskiego Ładu ulga na powrót jest zwolnieniem podatkowych o szerokim okresie zastosowania (dotyczy bowiem aż 4 lat podatkowych), jednakże jest ona dodatkowo warunkowana licznymi przesłankami, które muszą zostać spełnione łącznie.