Światowa pandemia koronawirusa spowodowała, że znaczna część pracowników przeszła na system pracy zdalnej. Wykonywanie pracy z kraju dla zagranicznego pracodawcy podlega pod szczególne regulacje w zakresie prawa podatkowego. W poniższym artykule zastanowimy się, w jaki sposób polscy rezydenci powinni rozliczyć dochód z tytułu pracy zdalnej.
Pierwszą czynnością, którą należy wykonać w kontekście wyjaśnienia przedstawionego problemu, jest ustalenie zakresu obowiązku podatkowego w ramach podatku PIT. Tutaj wyróżniamy bowiem ograniczony oraz nieograniczony obowiązek podatkowy.
Po pierwsze, jak podaje art. 3 ust. 1 ustawy PIT – osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Jest to tak zwany nieograniczony obowiązek podatkowy. W myśl natomiast art. 3 ust. 2a ustawy PIT – osoby fizyczne, które nie mają miejsca zamieszkania na terenie RP, podlegają opodatkowaniu wyłącznie z tytułu przychodów osiąganych na terytorium Polski.
Jak zatem widać, bardzo ważna jest kwestia ustalenia rezydencji podatkowej osoby fizycznej. W tym zakresie należy sięgnąć do art. 3 ust. 1a ww. ustawy, który podaje, że za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
Trzeba zwrócić uwagę, że powyższy przepis wprowadza dwie rozłączne przesłanki, a zatem wystarczające jest spełnienie choćby jednej z nich, aby zostać uznanym za polskiego rezydenta podatkowego. Ponadto podkreślmy, że przesłanka ośrodka interesów życiowych jest wymieniona na pierwszym miejscu, zatem ta okoliczność powinna być rozpatrywana w pierwszej kolejności.
Nie wdając się zatem w szczegóły, możemy stwierdzić, że osoba fizyczna, która ma w Polsce więzy o charakterze osobistym (rodzina) i gospodarczym (majątek) będzie zasadniczo uznawana za polskiego rezydenta podatkowego podlegającego pod nieograniczony obowiązek podatkowy.
WAŻNE!
Osoba stale mieszkająca w Polsce, gdzie posiada interesy osobiste oraz ekonomiczne, jest traktowana jako polski rezydent podatkowy mający obowiązek rozliczenia w kraju dochodów uzyskany w RP oraz za granicą.
Nie można zapominać, że polskie regulacje podatkowe są stosowane z uwzględnieniem ratyfikowanych umów międzynarodowych w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Zawarte przez Polskę umowy międzynarodowe odnoszą się także do zasad opodatkowania dochodów z pracy najemnej. Zgodnie z postanowieniami typowej umowy płace, wynagrodzenia i inne świadczenia o podobnym charakterze, otrzymywane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce z tytułu zatrudnienia, będą opodatkowane tylko przez to Umawiające się Państwo, chyba że osoba ta wykonuje pracę w drugim Państwie. Jeżeli praca ta jest tam wykonywana, to takie wynagrodzenia świadczone za tę pracę mogą być opodatkowane w tymże drugim Państwie.
Przenosząc powyższe na aspekt praktyczny, należy zauważyć, że dochody z pracy podlegają opodatkowaniu tylko w państwie zamieszkania, chyba że praca jest wykonywana w drugim państwie. Jeżeli jest tam rzeczywiście wykonywana, to otrzymywane wynagrodzenie może być opodatkowane w obu państwach i dopiero w takim przypadku należy stosować właściwą umowę w sprawie unikania podwójnego opodatkowania.
Jak widać z przedstawionych przepisów, dla ustalenia miejsca opodatkowania kluczowe jest to, gdzie praca jest wykonywana, a nie to, gdzie ma siedzibę podmiot wypłacający wynagrodzenie.
Dodatkowo zwróćmy uwagę, że za miejsce wykonywania pracy należy uznać zawsze to miejsce, w którym osoba fizyczna przebywa, kiedy wykonuje pracę, za którą otrzymuje wynagrodzenie. Tak też kwestię tę rozpatrują organy podatkowe, czego przykładem jest treść interpretacji Dyrektora KIS z 19.10.2017 r., nr 0114-KDIP3-2.4015.52.2017.1.MZ.
W rezultacie osoba fizyczna, która ma miejsce zamieszkania w Polsce (jest polskim rezydentem podatkowym) i uzyskuje dochód od zagranicznego pracodawcy z tytułu pracy zdalnej wykonywanej wyłącznie w Polsce, podlega opodatkowaniu tylko w Polsce. W tym przypadku nie ma znaczenia, że pracodawca ma siedzibę w innym kraju. Decydujące jest bowiem to, gdzie faktycznie jest wykonywana praca.
Ponadto warto podkreślić, że skoro dochód z tytułu pracy zdalnej jest opodatkowany tylko w Polsce, to nie znajdzie zastosowania metoda unikania podwójnego opodatkowania. Ta bowiem jest stosowana wyłącznie w przypadkach, gdy dany dochód jest opodatkowany zarówno w państwie źródła, jak i w państwie rezydencji.
Jeżeli natomiast opodatkowanie występuje tylko w jednym kraju (wyłącznie w RP), to nie należy stosować żadnej metody unikania podwójnego opodatkowania.
Przykład
Osoba fizyczna mieszkająca na stałe w Polsce wykonuje pracę zdalnie dla pracodawcy z siedzibą w Irlandii. W takim przypadku uzyskany dochód podlega opodatkowaniu wyłącznie w Polsce wedle polskich przepisów. Nie należy w tym przypadku stosować metody unikania podwójnego opodatkowania.
WAŻNE!
Praca zdalna podlega opodatkowaniu w tym kraju, w którym jest faktycznie świadczona. Natomiast miejsce położenia pracodawcy nie ma znaczenia dla ustalenia kraju opodatkowania.
Warto wskazać, że zgodnie z art. 44 ust. 1a pkt 1 ustawy PIT – podatnicy osiągający dochody bez pośrednictwa płatników ze stosunku pracy z zagranicy są obowiązani bez wezwania wpłacać w ciągu roku podatkowego zaliczki na podatek dochodowy. W konsekwencji osoby fizyczne wykonujące pracę zdalnie w Polsce muszą pamiętać, że spoczywa na nich obowiązek comiesięcznego wpłacania zaliczek na podatek dochodowy w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód był uzyskany.
Jeżeli chodzi natomiast o roczne rozliczenie podatku, to pracownik dokonuje tego poprzez formularz PIT-36 składany w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Nie ma potrzeby, aby dołączać załącznik PIT/ZG, ponieważ ten służy do rozliczeń dochodów, do których stosuje się metodę unikania podwójnego opodatkowania.
Przechodząc zatem do podsumowania naszego dzisiejszego artykułu, wskazać możemy, że wbrew dość powszechnie funkcjonującej opinii praca zdalna wykonywana na terenie Polski nie jest opodatkowana przez zagranicznego pracodawcę wypłacającego wynagrodzenie. Taki pracodawca nie jest bowiem płatnikiem w rozumieniu polskich przepisów podatkowych. Pracownik dokonuje samodzielnego rozliczenia podatku, pamiętając o konieczności uiszczania miesięcznych zaliczek na podatek.
Programista z Krakowa pracujący dla firmy z USA: Jan, programista z Krakowa, podjął pracę na odległość dla firmy z siedzibą w Stanach Zjednoczonych. Mimo że jego pracodawca znajduje się za oceanem, Jan mieszka i pracuje w Polsce, gdzie spędza większość roku. Zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi, jego dochody z pracy zdalnej są opodatkowane wyłącznie w Polsce, jako że praca ta jest wykonywana na terytorium polskim. Jan musi zatem samodzielnie wpłacać miesięczne zaliczki na podatek dochodowy i rozliczać się rocznie za pomocą formularza PIT-36.
Grafik freelance pracujący z różnymi krajami: Magda, freelancerka z Wrocławia, zajmuje się projektowaniem graficznym. Ma klientów z różnych krajów, w tym z Niemiec, Wielkiej Brytanii i Kanady. Mimo międzynarodowego charakteru swojej pracy, Magda jest polską rezydentką podatkową i wykonuje swoje zlecenia wyłącznie z Polski. Dlatego jej dochody z pracy zdalnej podlegają opodatkowaniu w Polsce, niezależnie od tego, gdzie mają siedzibę jej klienci. Magda rozlicza swój dochód w Polsce, stosując się do lokalnych przepisów podatkowych.
Konsultant z Polski współpracujący z firmą brytyjską: Tomasz, konsultant biznesowy z Warszawy, współpracuje z firmą z Wielkiej Brytanii. Chociaż większość jego klientów jest zagranicznych, Tomasz stale mieszka w Polsce i stąd świadczy swoje usługi. Jako polski rezydent podatkowy, dochody Tomasz z tej pracy są opodatkowane w Polsce, zgodnie z zasadą, że miejsce wykonywania pracy jest decydujące dla ustalenia kraju opodatkowania. Tomasz, podobnie jak Jan i Magda, samodzielnie oblicza i wpłaca zaliczki na podatek dochodowy oraz składa roczne rozliczenie podatkowe.
Podsumowując, polscy rezydenci podatkowi wykonujący pracę zdalną dla zagranicznych kontrahentów muszą rozliczać swój dochód zgodnie z polskimi przepisami podatkowymi. Kluczowym aspektem jest fakt, że opodatkowanie dochodów następuje w Polsce, jeśli praca jest wykonywana na terytorium Polski, niezależnie od lokalizacji pracodawcy. Warto pamiętać o obowiązku samodzielnego rozliczania i wpłacania zaliczek na podatek dochodowy, aby uniknąć problemów podatkowych.
Potrzebujesz fachowej porady dotyczącej rozliczeń podatkowych z pracy zdalnej dla zagranicznego kontrahenta? Skorzystaj z naszych usług prawnych online, oferujemy profesjonalne konsultacje i pomoc w przygotowaniu niezbędnych dokumentów. Zapewniamy kompleksowe wsparcie i indywidualne podejście do każdego klienta. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1991 nr 80 poz. 350
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...
>> więcej informacji o autorze