Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Nie ma prawnych przeszkód, aby małżonkowie pozostający w ustroju rozdzielności majątkowej prowadzili osobne firmy. Dodatkowo możliwe jest przekazywanie środka trwałego z firmy jednego małżonka do firmy drugiego małżonka. W naszym dzisiejszym artykule zastanowimy się nad skutkami podatkowymi takiego działania.
W pierwszej kolejności podkreślić należy, że w przypadku gdy do przekazania środka trwałego dochodzi pomiędzy małżonkami, między którymi obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w ten sposób, iż jeden z małżonków przekazuje nieodpłatnie składniki majątku wykorzystywane w swojej działalności gospodarczej, a drugi małżonek przyjmuje je do wykorzystywania we własnej działalności gospodarczej i składniki te objęte są wspólnością majątkową, nie dochodzi do zmiany właściciela tych składników majątku. Zmienia się jedynie sposób ich wykorzystywania.
W myśl bowiem art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (K.r.o.) – z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zgodnie z art. 34(1) K.r.o. – każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.
Zgodnie natomiast z art. 35 K.r.o. – w czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami.
WAŻNE!
W przypadku, gdy następuje przekazanie środków trwałych wykorzystywanych w działalności gospodarczej małżonka do działalności gospodarczej drugiego małżonka nie dochodzi do jego zbycia, gdyż współwłaścicielami nadal pozostają te same osoby (małżonkowie).
Przekazanie środka trwałego z jednej firmy do działalności gospodarczej drugiego małżonka nie wiąże się z odpłatnym zbyciem składnika majątku. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaliczają czynności nieodpłatnego przekazania nieruchomości na cele osobiste podatnika do żadnej z kategorii źródeł przychodów, zatem opisana powyżej czynność jest dla podatników neutralna podatkowo – nie powoduje powstania przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak też stwierdził Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 05.10.2018 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.407.2018.3.ES.
Ustrój wspólności ustawowej, obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością.
Zatem niezależnie od tego, który z małżonków wykorzystuje składniki majątku objęte majątkową wspólnością ustawową w swojej działalności gospodarczej, oboje małżonkowie pozostają ich właścicielami. Jeśli małżonkowie prowadzą odrębne pozarolnicze działalności gospodarcze, a na prawach majątkowej wspólności ustawowej są właścicielami składników majątku (nieruchomości, ruchomości), to każdy z nich ma prawo wykorzystywać je dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Na brak opodatkowania tego rodzaju czynności wskazuje m.in. interpretacja Dyrektora KIS z dnia 1 sierpnia 2019 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.323.2019.1.MJ:
Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zaliczają do żadnej z kategorii źródeł przychodów tego rodzaju czynności, zdarzeń jeżeli ich przedmiotem są składniki majątku stanowiącego współwłasność łączną małżeńską. Zatem opisana powyżej czynność nie będzie rodziła po stronie Wnioskodawcy obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.
A zatem przedstawiona we wniosku czynność prawa dokonana pomiędzy małżonkami, nie rodzi skutków prawnych na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż dotyczy składników majątku objętych majątkową wspólnością ustawową. Tym samym za pozbawione podstaw prawnych uznać należy traktowanie należności uzyskanych z tytułu tej czynności jako przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
WAŻNE!
Przekazanie środka trwałego z działalności jednego małżonka do działalności drugiego małżonka jest neutralne podatkowo i nie wywołuje skutków podatkowych na gruncie podatku PIT.
Natomiast w kwestii amortyzacji należy po pierwsze wskazać na art. 22g ust. 11 ustawy PIT, który podaje, że w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku; zasada ta nie ma zastosowania do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżonków, chyba że małżonkowie wykorzystują składnik majątku w działalności gospodarczej prowadzonej odrębnie.
W rezultacie jeżeli oboje małżonkowie prowadzą działalność gospodarczą, jednak składnik majątku jest wykorzystywany w działalności tylko jednego z nich, to ma on prawo do naliczania odpisów amortyzacyjnych od 100% wartości początkowej.
Ponadto z art. 22g ust. 13 pkt 5 w związku z ust. 12 ustawy PIT wynika, że w przypadku zmiany działalności wykonywanej samodzielnie przez jednego z małżonków na działalność wykonywaną samodzielnie przez drugiego z małżonków powinna mieć miejsce kontynuacja amortyzacji, jeżeli przed tą zmianą składniki majątku były wprowadzone do ewidencji (wykazu).
W konsekwencji po przekazaniu środka trwałego z majątku jednego małżonka do majątku drugiego małżonka należy naliczać odpisy amortyzacyjne na zasadzie kontynuacji. W tym przypadku konieczne jest także wykreślenie składnika z ewidencji ŚT jednego małżonka i wpisanie w ewidencji ŚT drugiego.
Zasadniczo przy takim przekazaniu obowiązuje zasada kontynuacji amortyzacji nieruchomości, co zresztą potwierdził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 16.04.2018 r., nr 0115-KDIT3.4011.78.2018.3.JŁ:
Należy zaznaczyć, że odpisy amortyzacyjne dokonywane przez jednego z małżonków mają bezpośredni wpływ na wysokość dochodu osiągniętego z tytułu prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, który to dochód jest dochodem wspólnym małżonków. Nie jest więc uzasadnione powtórne zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów tego samego wydatku, poniesionego ze wspólnego majątku małżonków, tym razem w działalności drugiego małżonka (z której dochód również będzie dochodem wspólnym), nie jest zatem możliwa dwukrotna amortyzacja tej samej wartości niematerialnej i prawnej lub tego samego środka trwałego.
WAŻNE!
W przypadku przekazania środka trwałego mamy do czynienia z zasadą kontynuacji amortyzacji środka trwałego.
Podsumowując: przekazanie środka trwałego z działalności jednego małżonka do działalności drugiego jest neutralne podatkowo (nie powstaje żaden przychód podatkowy).
Przekazanie samochodu służbowego: Anna prowadzi działalność gospodarczą, w której wykorzystuje samochód jako środek trwały. Jej mąż, Bartek, również jest przedsiębiorcą, ale w innej branży. Ze względu na zmianę profilu działalności Anny, samochód ten przestaje być jej potrzebny, natomiast może być bardzo użyteczny w działalności Bartka. Decydują się na przekazanie samochodu z firmy Anny do firmy Bartka. Dzięki temu samochód nadal służy celom zarobkowym, ale w innej działalności gospodarczej. Obydwoje są małżonkami w ustroju wspólności majątkowej, dlatego takie przekazanie nie wiąże się z żadnymi skutkami podatkowymi, a Bartek może kontynuować amortyzację samochodu.
Przekazanie sprzętu komputerowego: Katarzyna i Michał są małżeństwem i prowadzą osobne działalności gospodarcze. Katarzyna specjalizuje się w projektowaniu graficznym i posiada wysokiej jakości sprzęt komputerowy, który stanowi środek trwały w jej firmie. Michał, który zajmuje się programowaniem, potrzebuje lepszego komputera do testowania aplikacji. Katarzyna postanawia przekazać część swojego sprzętu Michałowi, aby wspierać rozwój jego działalności. Ponieważ są w ustroju wspólności majątkowej, przekazanie to jest neutralne podatkowo, a Michał może korzystać ze sprzętu w swojej działalności, kontynuując amortyzację.
Przekazanie maszyny produkcyjnej: Ewa i Tomasz prowadzą oddzielne działalności gospodarcze w produkcji. Ewa produkuje ceramikę, a Tomasz zajmuje się produkcją mebli. Ewa zakupiła nową, bardziej zaawansowaną maszynę do wypalania ceramiki, dzięki czemu poprzednia maszyna stała się dla niej zbędna. Tomasz, z kolei, może wykorzystać tę maszynę do eksperymentalnych technik wykończenia drewna. Decydują się na przekazanie maszyny z działalności Ewy do działalności Tomasza. W ich przypadku, jako małżonków w ustroju wspólności majątkowej, przekazanie to nie generuje żadnych skutków podatkowych. Tomasz przyjmuje maszynę do swojej firmy i kontynuuje jej amortyzację.
Przekazanie środka trwałego pomiędzy małżonkami prowadzącymi oddzielne działalności gospodarcze, znajdującymi się w ustroju wspólności majątkowej, jest operacją neutralną podatkowo i nie generuje przychodu podatkowego. Taka operacja pozwala na efektywne wykorzystanie majątku wspólnego w różnych obszarach działalności gospodarczej, przy jednoczesnym zachowaniu zasady kontynuacji amortyzacji przekazanego środka trwałego. Ważne jest, aby małżonkowie byli świadomi tych możliwości, co pozwala na optymalizację kosztów i zasobów w ramach prowadzonych przez nich przedsiębiorstw.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie prawnym dotyczącym przekazywania środków trwałych między małżonkami? Skorzystaj z naszych porad prawnych online oraz profesjonalnego przygotowania dokumentów, aby zapewnić sobie spokój i bezpieczeństwo w prowadzeniu działalności gospodarczej. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...
>> więcej informacji o autorze
