Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Jesteśmy współwłaścicielami sporego gruntu rolnego mocno zarośniętego, nasze działania zmierzają do wyczyszczenie, czyli wycięcia samosiejek, drzew owocowych oraz pozostałości szkółki drzew ozdobnych. Grunty są typowo rolne w ewidencji gruntów oznaczone R, Ł. Dodam, że nie jesteśmy rolnikami, a ja posiadam numer producenta rolniczego. Czy przy tej wycince, porządkowaniu terenu możemy skorzystać z art. 83f ust. 1 pkt 3b u.o.p. Czy ten przepis może mieć zastosowanie w naszym przypadku, mimo że nie jesteśmy rolnikami? Czytałem opracowania na ten temat w Państwa serwisie, ale chodzi mi o nasz, konkretny przypadek. Płacimy podatek rolny, ziemia zarośnięta, a pożytku nie ma.
Przywołany przez Pana art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody stanowi:
„Przepisów art. 83 ust. 1 nie stosuje się do:
3b) drzew lub krzewów usuwanych w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego”.
Jest to zatem jedno z odstępstw od usuwania drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części bez uprzedniego uzyskania zezwolenia wydanego na wniosek posiadacza tejże nieruchomości.
Przepis nie wskazuje, co do zasady, że skorzystać z ww. wyjątku może tylko rolnik, lecz jako podstawę do jego stosowania ustanawia usunięcie drzew (krzewów) celem przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego. Decyduje zatem status gruntu, nie posiadacza gruntu.
Natomiast ustawodawca użył pojęcia: „do użytkowania rolniczego”. Użytkować rolniczo grunt może zaś tylko rolnik – i to powoduje, że pojawia się interpretacja, że z ww. zwolnienia mogą korzystać rolnicy. Natomiast przepis nie wskazuje, że to posiadacz ma przywrócić grunt do użytkowania rolniczego i sam go rolniczo użytkować. Przecież może go dzierżawić. WSA w Krakowie w wyroku z 3 marca 2021 r., II SA/Kr 931/19, wskazuje: „Każdy posiadacz nieruchomości rolnej powinien podejmować w pierwszej kolejności działania zmierzające do utrzymania jej we właściwym stanie, którego standardem jest sposób zagospodarowania nieruchomości wynikający z ewidencji gruntów. Dlatego też podmiot władający nieruchomością rolną zobowiązany jest do podejmowania działań mających na celu jej utrzymanie we właściwym stanie zagospodarowania lub przywrócenia takiego stanu. Jednym z takich działań może być usuwanie drzew kolidujących z działalnością rolniczą”.
Proszę też zwrócić uwagę na ciekawy wyrok WSA w Rzeszowie z 21 lipca 2021 r., II SA/Rz 653/21, gdzie sąd mówi: „Jeżeli właściciel gruntu rolnego oświadcza, że usuwa drzewa w trybie art. 83f ust. 1 pkt 3b u.o.p., wskazując przy tym sposób zagospodarowania gruntu dotychczas nieużytkowanego, to organ powinien wszczęte postępowanie w sprawie nałożenia kary administracyjnej odpowiednio umorzyć. Przywrócenie nieużytkowanego gruntu rolnego do użytkowania rolniczego wcale nie musi być bowiem jednoznaczne z obowiązkiem natychmiastowego jego wykorzystania. Aby jednak skorzystać ze zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia na usunięcie drzew grunt rolny po usunięciu drzew i pni powinien nadawać się do rolniczego wykorzystania”.
Jak Pan widzi, przepis ani orzecznictwo nie rozstrzyga wprost, czy z ww. zwolnienia może skorzystać posiadacz gruntu rolnego niebędący rolnikiem. Literalna i celowościowa wykładnia wskazywałaby, że tak, bo przepis nie mówi, że to właściciel (posiadacz) ma użytkować grunt rolniczo; jeśli zatem usuwa, aby grunt nadawał się do rolniczego wykorzystania i po usunięciu będzie się nadawał i wkrótce po zostanie np. wydzierżawiony, to organ winien zastosować prawo nie-rolnika, ale właściciela ziemi rolnej, na skorzystanie z ww. wyjątku.
Pojawia się jednak artykuł autorstwa Renaty Krupy-Dąbrowskiej pt. „Łatwa wycinka pod dom” (opublikowano: Rzeczpospolita, PCD 2017/1/24), gdzie czytamy: „Za każdym razem trzeba [...] ocenić, czy drzewo (krzew) są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności rolniczej, czy nie. W pierwszym wypadku [...] rolnik korzysta ze zwolnienia z obowiązku uzyskania zezwolenia, w drugim już nie. Ponadto [rolnicy są zwolnieni] z obowiązku uzyskiwania zezwolenia, gdy wycinka jest związana z przywróceniem gruntów do produkcji rolnej (art. 83f ust. 1 pkt. 3b [u.o.p.])”. Autorka mówi zatem wprost o „rolniku”. Nie można więc zagwarantować w Pana sytuacji, jak konkretnie organ właściwy dla Pana terenu zinterpretuje ten przepis. Zalecam wystąpić do organu o zajęcie stanowiska (tj. do wójta, burmistrza, prezydenta miasta), oczywiście forsując argumenty na Pana korzyść jakie przedstawiłam wyżej.
Porządkowanie terenu po dawnej szkółce drzew
Pan Jan i Pani Anna są współwłaścicielami gruntu rolnego o powierzchni 10 hektarów. Na ich ziemi znajduje się opuszczona szkółka drzew ozdobnych, która zarosła samosiejkami. Pomimo że nie są rolnikami z zawodu, posiadają numer producenta rolniczego i płacą podatek rolny. Postanowili uporządkować teren, aby przywrócić go do użytkowania rolniczego. Po przeczytaniu przepisów, zrozumieli, że mogą usunąć drzewa i krzewy zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody, nawet jeśli sami nie będą użytkować ziemi rolniczo, ale planują wydzierżawić ją lokalnemu rolnikowi.
Usuwanie samosiejek na nieużywanych łąkach
Pani Marta odziedziczyła łąki o powierzchni 5 hektarów, które nie były użytkowane przez ostatnie 15 lat. Na przestrzeni lat teren zarósł samosiejkami drzew liściastych i krzewów. Pani Marta, która nie jest rolnikiem, chce oczyścić teren, aby mogła go wydzierżawić sąsiadowi, który zajmuje się hodowlą bydła. Po zapoznaniu się z przepisami i wyrokami sądów administracyjnych, zrozumiała, że może skorzystać z wyjątku w art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody, co pozwoli jej na wycinkę bez konieczności uzyskiwania dodatkowych zezwoleń.
Przywracanie do użytku rolniczego zarośniętej ziemi
Pan Tomasz i Pani Ewa posiadają grunt rolny o powierzchni 8 hektarów, który przez ostatnie 20 lat był zarośnięty drzewami owocowymi i krzewami. Chcą oczyścić teren, aby móc przekazać go w dzierżawę lokalnemu gospodarstwu rolnemu. Chociaż sami nie prowadzą działalności rolniczej, dowiedzieli się, że zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody, mogą usunąć drzewa i krzewy w celu przywrócenia gruntu do użytkowania rolniczego. Po oczyszczeniu terenu planują wydzierżawić ziemię rolnikowi, co pozwoli im w pełni wykorzystać potencjał posiadanej nieruchomości.
Podsumowanie: Usunięcie drzew i krzewów z gruntów rolnych w celu przywrócenia ich do użytkowania rolniczego jest możliwe zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody, nawet jeśli posiadacz gruntu nie jest rolnikiem. Kluczowe jest, aby działania te miały na celu przygotowanie ziemi do rolniczego wykorzystania, co może obejmować również dzierżawienie gruntów innym rolnikom.
Oferujemy profesjonalne porady prawne online oraz sporządzanie pism dotyczących wycinki drzew i krzewów na gruntach rolnych, dostosowane do Twojej indywidualnej sytuacji. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać pomoc w interpretacji przepisów i przygotowaniu niezbędnej dokumentacji. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
1. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody - Dz.U. 2004 nr 92 poz. 880
2. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 21 lipca 2021 r., sygn. akt II SA/Rz 653/21
3. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 3 marca 2021 r., sygn. akt II SA/Kr 931/19
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Paulina Olejniczak-Suchodolska
