W aktualnym stanie prawnym wykup samochodu osobowego z leasingu po zakończeniu umowy nie jest już tak korzystną opcją jak w latach poprzednich. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej regulacjom podatku PIT obowiązującym w tym zakresie.
Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 4 ustawy PIT – regulacji dotyczących prywatnego zbycia rzeczy ruchomych nie stosuje się do przypadku odpłatnego zbycia składników, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 19, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki te zostały wycofane z działalności gospodarczej, i dniem ich odpłatnego zbycia nie upłynęło 6 lat. Na mocy art. 14 ust. 2 pkt 19 ustawy PIT za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej uważa się przychody z odpłatnego zbycia składników będących rzeczami ruchomymi, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, na podstawie umowy leasingu operacyjnego, o którym mowa w art. 23b ustawy PIT.
Zanim powyższe przepisy weszły w życie, powszechną praktyką było dokonywanie prywatnego wykupu z leasingu firmowego i sprzedaż tak wykupionego pojazdu w ramach majątku prywatnego, a nie firmowego. W takim wypadku zastosowanie znajdował art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy PIT, który stanowi, że opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie rzeczy ruchomych, jeżeli zostało dokonane w ciągu 6 miesięcy, licząc od końca miesiąca nabycia. W rezultacie prywatny wykup pojazdu z leasingu i sprzedaż po upływie 6 miesięcy powodował, iż taka transakcja była neutralna podatkowo na gruncie podatku PIT.
W aktualnym stanie prawnym takie rozwiązanie nie jest już możliwe. Wprowadzenie wskazanych na wstępie przepisów ogranicza tę możliwość. Sprzedaż samochodu osobowego wykupionego z leasingu bez konieczności zapłaty podatku jest możliwa, ale dopiero po upływie 6 lat – tak też pismo z dnia 23.11.2022 r. wydane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, nr 0113-KDIPT2-1.4011.736.2022.2.MZ, http://sip.mf.gov.pl.
W sytuacji gdy do odpłatnego zbycia dojdzie przed upływem tego okresu, powstały w ten sposób przychód będzie zaliczany do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej – nawet jeżeli w momencie sprzedaży formalnie podatnik przedsiębiorstwa już nie prowadzi.
WAŻNE!
Wykup prywatny po zakończeniu umowy leasingu i odpłatne zbycie samochodu osobowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem PIT dopiero po upływie sześcioletniego okresu karencji. Wcześniej dokonana sprzedaż generuje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy PIT.
Należy zaznaczyć, że możliwe jest, aby wykup miał miejsce do majątku firmowego. Jeśli podatnik decyduje o wykorzystaniu pojazdu na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej, to w momencie wykupu nabywa prawo własności, co uzasadnia możliwość ujęcia pojazdu jako środka transportu będącego środkiem trwałym. Wartością początkową jest w tym przypadku cena nabycia samochodu i od tej wartości dokonuje się odpisów amortyzacyjnych.
Na zasadzie wyjątku – art. 22d ustawy PIT – jeżeli wartość początkowa nie przekracza 10 000 zł możliwe jest jednorazowe ujęcie wydatku w kosztach podatkowych.
W przypadku amortyzacji środków trwałych będących samochodami osobowymi warto mieć na uwadze limity wynikające z art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT. Z treści tego przepisu wynika, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych z tytułu zużycia samochodu osobowego, w części ustalonej od wartości samochodu przewyższającej kwotę:
W praktyce przy wykupie z leasingu powyższe ograniczenie rzadko znajdzie zastosowanie, ponieważ nieczęste są przypadki, w których wartość początkowa po wykupie przekracza te wartości.
Podstawowa stawka amortyzacyjna dla samochodów osobowych wynosi – zgodnie z Wykazem stawek amortyzacyjnych – 20% rocznie.
WAŻNE!
Samochód osobowy wykupiony z leasingu i przeznaczony na potrzeby firmowe jest kwalifikowany jako środek trwały podlegający amortyzacji.
Jeżeli wykup pojazdu następuje na potrzeby firmowe i wykupu dokonuje czynny podatnik VAT, to w oparciu o art. 86 ustawy VAT ma prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktury wykupu. Trzeba przy tym pamiętać o ograniczeniu w możliwości odliczenia określonego w art. 86a ustawy VAT. Ograniczenie to wskazuje, że w przypadku samochodów osobowych wykorzystywanych na cele mieszane (prywatno-firmowe) możliwe jest odliczenie jedynie 50% kwoty podatku naliczonego. Pełne odliczenie występować będzie, jeżeli samochód będzie używany wyłącznie na potrzeby firmowe, co musi być potwierdzone prowadzoną ewidencją przebiegu pojazdu.
Nie można jednocześnie zapominać o obowiązku informacyjnym związanym ze złożeniem VAT-26 w takim przypadku. Jak podaje art. 86a ust. 12 ustawy VAT – podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację VAT-26 o tych pojazdach w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji JPK-VAT. W przypadku niezłożenia w terminie informacji VAT-26 uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację. Pamiętajmy, że pierwszym wydatkiem, o którym mowa w art. 86a ust. 12 ustawy VAT, będzie już wpłata zaliczki na poczet wykupu pojazdu. W rezultacie nie tylko sam wykup, ale już ewentualna zaliczka wyznacza moment, od którego należy obliczać termin na złożenie informacji VAT-26.
Spełnienie powyższych warunków uzasadnia prawo podatnik do dokonania odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego wynikające z faktury wykupu samochodu osobowego po zakończeniu umowy leasingu.
WAŻNE!
Reguła ogólna wskazuje, że wykup samochodu osobowego uzasadnia prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego. Wykorzystywanie pojazdu wyłącznie na potrzeby firmowe daje możliwość odliczenia pełnego VAT od wykupu.
W świetle przedstawionych informacji możemy wskazać, że wykup samochodu osobowego z leasingu może rodzić różnorodne skutki podatkowe – determinujące w tym zakresie jest to, czy wykup ma miejsce na potrzeby prywatne, czy też firmowe. W zależności od wybranej opcji skutki w podatkach będą różne.
Przykłady
Firma XYZ Firma XYZ, działająca w branży budowlanej, postanowiła wykupić samochód osobowy z leasingu po zakończeniu umowy. Po wykupie, samochód został nadal wykorzystywany do celów firmowych, w związku z czym firma mogła dokonać amortyzacji pojazdu jako środka trwałego. Dzięki temu, mimo zmian w ustawie PIT, firma XYZ mogła zaliczyć wykup do kosztów uzyskania przychodu i dokonać odpisów amortyzacyjnych, choć z uwzględnieniem limitów określonych w art. 23 ust. 1 pkt 4 ustawy PIT.
Przedsiębiorca Jan Kowalski Jan Kowalski, prowadzący jednoosobową działalność, zdecydował się na prywatny wykup samochodu osobowego po zakończeniu umowy leasingowej. Ze względu na obowiązujące przepisy, mimo że samochód był wykorzystywany również do celów prywatnych, Jan musiał odczekać 6 lat od wykupu, zanim mógł go sprzedać bez konieczności opłacenia podatku PIT. Sprzedaż przed upływem tego okresu oznaczałaby konieczność zapłaty podatku jako przychód z działalności gospodarczej.
Agencja Marketingowa "Creative Mind" Agencja marketingowa "Creative Mind" zdecydowała się na wykup samochodu osobowego z leasingu dla celów firmowych. Jako czynny podatnik VAT, agencja miała prawo do odliczenia 50% VAT z faktury wykupu, ponieważ samochód był wykorzystywany na cele mieszane (prywatno-firmowe). Agencja, aby skorzystać z pełnego odliczenia VAT, musiałaby potwierdzić, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej i złożyć odpowiednią ewidencję przebiegu pojazdu wraz z informacją VAT-26.
Wykup samochodu osobowego z leasingu po zakończeniu umowy niesie ze sobą różne konsekwencje podatkowe w zależności od sposobu wykorzystania pojazdu - prywatnego czy firmowego. W świetle obowiązujących przepisów, ważne jest, aby dokładnie rozważyć opcje wykupu do majątku prywatnego lub firmowego, mając na uwadze zmiany w ustawie PIT oraz ograniczenia dotyczące odpisów amortyzacyjnych i możliwości odliczenia VAT.
Potrzebujesz wsparcia w zakresie prawa podatkowego? Skorzystaj z naszych profesjonalnych porad prawnych online oraz usług tworzenia spersonalizowanych pism, aby upewnić się, że Twoje decyzje dotyczące wykupu samochodu z leasingu są w pełni zgodne z obowiązującymi przepisami.Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.[KONIEC[
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...
>> więcej informacji o autorze