Mamy 12 503 opinii naszych Klientów
Po długich bataliach frankowicze uzyskali umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe. Co do zasady, tego rodzaju umorzenie generuje przychód po stronie frankowicza. W dzisiejszym artykule odniesiemy się natomiast do kwestii zaniechania poboru podatku od tak powstałego przychodu.
Przepisy przewidują umorzenie osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w przypadku, gdy:
Nie pobiera się podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
Zasadniczo w tego rodzaju sytuacjach mamy do czynienia z powstaniem przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy PIT. Przypomnijmy bowiem, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy PIT przychodem są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Na skutek umorzenia wierzytelności po stronie frankowicza powstaje przysporzenie majątkowe (w formie zmniejszenia jego pasywów) w postaci nieodpłatnego świadczenia. Tego rodzaju nieodpłatne świadczenie stanowi przychód z tzw. innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy PIT. Zasadniczo zatem podatnik powinien z tego tytułu rozpoznać przychód podatkowy i odprowadzić podatek PIT w deklaracji rocznej według skali podatkowej.
WAŻNE!
Umorzenie wierzytelności co do zasady generuje przychód z innych źródeł będący przychodem z nieodpłatnym świadczeń.
Ustawodawca zasadniczo akceptuje powstanie w takim przypadku przychodu podatkowego z tytułu otrzymanego nieodpłatnego świadczenia. Jednak na mocy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. zaniechano poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od ww. umorzenia wierzytelności.
Powyższe zaniechanie poboru podatku dotyczy wierzytelności, na które składają się kwoty kredytu (kapitału), odsetki, w tym odsetki skapitalizowane i prowizje oraz opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
W konsekwencji w stosunku do frankowiczów podatek PIT nie będzie pobierany od przychodów z tytułu:
Sama instytucja zaniechania poboru podatku została określona w art. 22 § 1 Ordynacji podatkowej, gdzie możemy przeczytać, że minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie.
W ocenie Ministra Finansów w przypadku frankowiczów wystąpił ważny interes publiczny uzasadniający wprowadzenie rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku.
Pierwotne rozporządzenie obowiązywało do 31 grudnia 2021 r. Natomiast nowe rozporządzenie w tym zakresie zostało wydane w dniu 11 marca 2022 r.
Kluczowe elementy zaniechania poboru podatku dla frankowiczów zostały zachowane. W ramach nowego rozporządzenia odniesiono się wprost do wydatków na własne cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy PIT. Doprecyzowano także, że zaniechanie poboru podatku dotyczy również przychodów z umorzonych wierzytelności z umów kredytowych, które zostały zawarte na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Przez jedną inwestycję mieszkaniową należy rozumieć inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn.
WAŻNE!
W marcu 2022 r. wydano kolejne rozporządzenie, w ramach którego zaniechano poboru podatku od umorzonych wierzytelności kredytowych z umów bankowych opartych na frankach. Rozporządzenie ma zastosowanie do przychodów uzyskanych z tego tytułu od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r.
Przychody, wobec których zaniechano poboru podatku, nie podlegają opodatkowaniu oraz nie są wykazywane w rocznej deklaracji podatkowej. Ponadto należy podkreślić, że w takim przypadku również bank dokonujący umorzenia nie ma obowiązku sporządzania z tego tytułu informacji PIT-11 dla podatnika będącego frankowiczem. Zgodnie bowiem z art. 42a ust. 1 ustawy PIT obowiązek ten nie dotyczy przychodów (dochodów), od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Takie stanowisko zostało potwierdzone w treści interpretacji Dyrektora KIS z dnia 06.05.2021 r., nr 0114-KDIP3-1.4011.125.2021.1.MK1, gdzie możemy przeczytać, że w związku z umorzeniem kredytu mieszkaniowego, co do zasady, nie spoczywa na Banku obowiązek sporządzenia informacji według ustalonego wzoru (PIT-11) o wysokości przychodów Kredytobiorców, ponieważ obowiązek ten nie dotyczy przychodów (dochodów), od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Bank nie jest w związku z tym zobowiązany do przesłania informacji Kredytobiorcom oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania Kredytobiorcy wykonuje swoje zadania.
WAŻNE!
Z uwagi na zaniechanie poboru podatku od umorzonych wierzytelności bank dokonujący umorzenia nie ma obowiązku przesyłania frankowiczom PIT-11 z tego tytułu.
Przechodząc zatem do podsumowania, należy wskazać, że rozporządzenie w sprawie zaniechania poboru podatku od przychodu z nieodpłatnych świadczeń zostało przedłużone do końca 2022 r. W rezultacie frankowicze, którzy w tym roku otrzymają decyzję umarzającą, nadal mogą korzystać z dobrodziejstwa zaniechania poboru podatku.
Przypadek Anny i Marka Anna i Marek zaciągnęli kredyt hipoteczny w walucie obcej na zakup mieszkania dla swojej rosnącej rodziny. Po kilku latach zmagań z wysokimi ratami, zdecydowali się skorzystać z programu umorzenia długu dla frankowiczów. Dzięki temu ich zobowiązanie zostało znacznie obniżone, a dzięki zaniechaniu poboru podatku, nie musieli martwić się dodatkowym obciążeniem finansowym. Mogli więc skupić się na inwestowaniu zaoszczędzonych środków w edukację dzieci i remont domu.
Sytuacja Jakuba, który zainwestował w mieszkanie na wynajem Jakub, inwestując w nieruchomości, zaciągnął kredyt w walucie obcej na zakup drugiego mieszkania, które planował wynajmować. Kiedy rynek nieruchomości uległ destabilizacji, a wartość franka znacznie wzrosła, Jakub znalazł się w trudnej sytuacji finansowej. Skorzystał z możliwości umorzenia części długu, co pozwoliło mu utrzymać mieszkanie i kontynuować jego wynajem. Fakt, że umorzenie nie podlegało opodatkowaniu PIT, oznaczał dla niego realną oszczędność i umożliwił dalsze prowadzenie działalności.
Historia Beaty, samotnej matki Beata, samotna matka dwójki dzieci, borykająca się z problemem wysokich rat kredytu hipotecznego w walucie obcej, otrzymała wsparcie w postaci umorzenia części zadłużenia. Dzięki temu mogła zachować dach nad głową dla swojej rodziny. Zaniechanie poboru podatku od tego umorzenia pozwoliło jej na zwiększenie miesięcznego budżetu rodzinnego, który teraz mogła przeznaczyć na lepsze żywienie, edukację dzieci oraz drobne przyjemności, które wcześniej były poza jej zasięgiem finansowym.
Wprowadzenie rozporządzenia o zaniechaniu poboru podatku od umorzonych wierzytelności kredytowych dla frankowiczów stanowi istotne wsparcie dla osób, które zmagają się z obciążeniami finansowymi wynikającymi z kredytów hipotecznych zaciągniętych w walutach obcych. Dzięki temu rozwiązaniu, frankowicze mogą skorzystać z umorzenia długu bez dodatkowego obciążenia podatkowego, co przekłada się na poprawę ich sytuacji materialnej oraz umożliwia skupienie się na inwestycjach w przyszłość i stabilności finansowej ich rodzin.
Potrzebujesz porady prawnej lub pomocy w przygotowaniu pism związanych z umorzeniem wierzytelności kredytowej? Skontaktuj się z nami! Oferujemy profesjonalne konsultacje online i wsparcie w sporządzaniu dokumentów, aby maksymalnie wykorzystać korzyści wynikające z zaniechania poboru podatku dla frankowiczów. Aby skorzystać z naszych usług, opisz swój problem w formularzu pod artykułem.
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
Dlaczego warto?Numer telefonu pozwoli na kontakt
w przypadku podania nieprawidłowego emaila.
Otrzymasz SMS o wycenie i przygotowaniu
głównej odpowiedzi, a także w przypadku
problemów technicznych. Wiele razy podany
numer pomógł szybciej rozwiązać problem.
Wycenę wyślemy do 1 godziny
* W dni robocze w godzinach od 7 do 20.
* W weekendy i święta do 2 godzin.
Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Pracujemy 7 dni w tygodniu
O autorze: Marcin Sądej
Prawnik, absolwent Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, ukończone studia podyplomowe z zakresu Przeciwdziałania Przestępczości Gospodarczej i Skarbowej oraz z zakresu Rachunkowości i Rewizji Finansowej. Współpracuje z kancelariami doradców podatkowych oraz biurami...
>> więcej informacji o autorze
